Hướng đến khai thác hải sản bền vững

Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 3 xác định tuyên truyền chống khai thác IUU gắn với hỗ trợ ngư dân là nhiệm vụ trọng tâm

Trước yêu cầu cấp bách trong công tác chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), Vùng Cảnh sát biển 3 đang triển khai đồng bộ nhiều biện pháp từ tuyên truyền, kiểm soát đến xử lý răn đe, góp phần nâng cao ý thức ngư dân và giữ vững an ninh, trật tự trên các ngư trường trọng điểm phía Nam.

Tạo "thế trận khép kín"

Thời gian qua, TP HCM quyết liệt triển khai các biện pháp phòng chống khai thác IUU. Đến nay, thành phố đã hoàn tất việc "làm sạch" dữ liệu tàu cá, xóa đăng ký 712 tàu không đủ điều kiện, bảo đảm đúng quy định của Luật Thủy sản và hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN-MT). Toàn bộ 4.709 tàu cá của TP HCM đã được cập nhật 100% trên cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia.

Đối với các tàu không đủ điều kiện cấp phép khai thác, UBND TP HCM yêu cầu Sở NN-MT phối hợp với lực lượng biên phòng, địa phương và cảng cá quản lý chặt, tuyệt đối không cho xuất bến hoạt động trái phép. Lực lượng chức năng cũng tăng cường kiểm tra tại cảng, lập biên bản nghiêm các trường hợp cố tình vi phạm.

Trên biển, Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 3 - lực lượng nòng cốt trong cuộc chiến chống IUU - tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động của tàu cá. Chỉ trong 2 tháng qua, Vùng Cảnh sát biển 3 đã kiểm tra 148 lượt tàu thuyền; kết hợp tuyên truyền tuân thủ pháp luật cho ngư dân. Đặc biệt, theo đại tá Lê Văn Tú, Chính ủy Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 3, trong đợt cao điểm chống khai thác IUU phát động vào cuối tháng 10, Vùng Cảnh sát biển 3 duy trì 3 biên đội với hàng chục tàu thực hiện tuần tra từ vùng ven bờ đến thềm lục địa phía Nam, dọc khu vực giáp ranh Indonesia và Malaysia, tạo thành "thế trận khép kín" về tuyên truyền, đấu tranh, xử lý vi phạm.

Trong 2 ngày 12 và 13-11, Vùng Cảnh sát biển 3 phối hợp với các lực lượng tổ chức 6 phiên tòa giả định xử lý các hành vi vi phạm về khai thác thủy sản, như "Hủy hoại nguồn lợi thủy sản", "Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép", "Cản trở hoặc gây rối loạn hoạt động mạng viễn thông". Ông Nguyễn Văn Nhỏ - chủ tàu xã Long Hải, TP HCM - cho biết phiên tòa giả định giúp ngư dân "thấy rõ cái giá phải trả" nếu cố tình vi phạm. "Mất tiền bạc đã đành, nhưng mất danh dự, mất tự do thì không gì bù lại được. Cả xã tôi ai cũng đồng lòng chấp hành, khuyên bảo nhau tuân thủ pháp luật, không đánh bắt trái phép nữa" - ông Nhỏ nói.

Hỗ trợ ngư dân kịp thời, hiệu quả

Quản lý vùng biển rộng, từ Cù Lao Xanh (tỉnh Bình Định cũ) đến bờ Bắc cửa Định An (tỉnh Trà Vinh cũ), bao gồm cả vùng biển Trường Sa, nhiều tàu khai thác xa bờ, Vùng Cảnh sát biển 3 xác định tuyên truyền chống khai thác IUU gắn với hỗ trợ ngư dân là nhiệm vụ nền tảng, phải được triển khai thường xuyên, sâu rộng.

Đối tượng tuyên truyền tập trung vào chủ tàu, thuyền trưởng, máy trưởng và ngư dân thường xuyên hoạt động xa bờ. Nội dung tuyên truyền bao gồm quy định pháp luật về chống khai thác IUU; chế tài xử phạt; yêu cầu lắp đặt, duy trì thiết bị giám sát hành trình (VMS); xác định ranh giới vùng khai thác; cách xử lý khi bị xua đuổi hoặc bắt giữ; ghi nhật ký khai thác và thủ tục cập cảng.

Không chỉ dừng lại ở tuyên truyền trên bờ, Vùng Cảnh sát biển 3 còn duy trì các hoạt động tuần tra trên biển kết hợp tuyên truyền trực tiếp. Tại các ngư trường, lực lượng cảnh sát biển tiếp cận tàu cá để kiểm tra hoạt động của VMS, nhắc nhở ngư dân khai thác đúng ranh giới, hỗ trợ kỹ thuật khi thiết bị gặp sự cố. Nhiều trường hợp tàu cá bị hỏng máy, thiếu nhu yếu phẩm hoặc gặp tai nạn lao động đã được tàu Cảnh sát biển kịp thời giúp đỡ.

Đại tá Lê Văn Tú cho rằng ý thức ngư dân là yếu tố quyết định hiệu quả "cuộc chiến" chống khai thác IUU. Nhiều chủ tàu sau khi được tuyên truyền đã chủ động trang bị thêm thiết bị liên lạc, cập nhật phần mềm định vị, phổ biến thêm kiến thức cho thuyền viên mới. Với tinh thần chủ động, quyết liệt và đồng hành với ngư dân, Vùng Cảnh sát biển 3 đang góp phần quan trọng vào mục tiêu chung của cả nước: sớm gỡ bỏ "thẻ vàng" của Ủy ban châu Âu, bảo vệ uy tín thủy sản Việt Nam và xây dựng môi trường khai thác hải sản bền vững, đúng pháp luật, an toàn cho ngư dân.