Phụ nữ hiện đại và thử thách cân bằng
Giữa công việc, gia đình và những kỳ vọng về vai trò giới, nhiều phụ nữ phải "chạy đua" mỗi ngày để vừa phát triển sự nghiệp vừa giữ được sự bình yên
Ngày nay, phụ nữ có học vấn cao hơn, tự chủ kinh tế tốt hơn và đảm nhiệm nhiều vị trí quan trọng trong xã hội. Tuy vậy, dù là giám đốc, kỹ sư, nhà báo, bác sĩ, giáo viên..., họ vẫn thường được mặc định là người giữ lửa gia đình.
Áp lực vô hình
Là nhân viên marketing của một công ty công nghệ tại TP HCM, chị T.T.K.M (35 tuổi, phường Nhiêu Lộc, TP HCM) từng tự tin rằng mình có thể quán xuyến mọi việc, gia đình, con cái và cả những dự định cá nhân. Nhưng chỉ sau 3 năm sinh con, mọi thứ thay đổi. "Ban ngày tôi làm việc 8-10 giờ. Tối về, con bám mẹ khóc quấy, tôi vừa dỗ vừa nấu ăn. Khi con ngủ, tôi dọn nhà rồi mở laptop làm tiếp. Có lúc bật khóc vì quá mệt, nhưng vẫn tự nhủ phải cố" - chị M. kể.
Chồng M. luôn nói thương vợ, biết vợ vất vả nhưng anh vốn hậu đậu, không quen việc bếp núc, chăm con. Còn M. làm mọi thứ nhanh hơn, sạch sẽ hơn nên chị cứ thế ôm hết việc vào mình. Chỉ đến khi xuất hiện những cơn đau đầu, mất ngủ liên tục và cảm giác vô dụng dù luôn bận rộn, M. mới biết mình bị stress tích tụ và rối loạn lo âu nhẹ. "Tôi nhận ra không thể việc gì cũng phải hoàn hảo và bản thân mỗi người cũng không hoàn hảo. Nghĩ đến việc nếu mình gục ngã, không ai chăm con, tôi bắt đầu thay đổi, kéo chồng vào công việc nhà dù có lúc cũng khó chịu vì anh vụng về" - chị M. tâm sự.

Minh họa AI: VY THƯ
Câu chuyện của chị M. không phải là cá biệt. Chị N.T.M.H (46 tuổi, phường Bình Phú, TP HCM) là trưởng phòng tài chính tại một công ty lớn. Chị được đồng nghiệp ngưỡng mộ vì năng lực và sự chỉn chu. Thế nhưng mỗi tối về nhà, chị phải kiểm tra bài tập của con, lo bữa tối, chăm cha mẹ già và xử lý những việc trong ngày của công ty. Vòng quay công việc và trách nhiệm khiến chị đôi lúc muốn gục ngã. "Ai cũng nghĩ tôi giỏi, nhưng nhiều khi tôi thấy mình như chiếc máy, chạy mãi mà không có nút tắt" - chị H. nói.
Cũng một núi việc nhà, việc công ty nhưng chị Thúy Hạnh (32 tuổi), nhân viên một công ty chuyên về logistics đã tìm được cách cân bằng nhờ thẳng thắn trao đổi với chồng ngay từ khi mới cưới. "Tôi nói với chồng cả 2 đều cần phát triển nhưng cũng phải giữ gìn hạnh phúc gia đình, chăm sóc con, nên phải chia việc, ai nấu ăn, ai giặt giũ, ai đưa đón con đi học... Nhờ điều đó, gia đình tôi duy trì được không khí tôn trọng và bình đẳng" - chị Thúy Hạnh chia sẻ.
Ai cũng có giới hạn
Theo chị Thúy Hạnh, tìm sự cân bằng không phải là cố làm mọi thứ một mình. Đó là quá trình điều chỉnh từng bước, từ tư duy đến hành động. "Nhiều phụ nữ mong muốn và thích mọi thứ liên quan đến gia đình phải chỉn chu nhưng hoàn hảo không phải lúc nào cũng cần thiết. Đôi khi, bữa cơm đơn giản, nhà hôm nay hơi bề bộn một chút vẫn ổn, miễn là gia đình vui vẻ. Ngoài ra, việc nhà không phải là "thiên chức" của phụ nữ, đó là công việc chung của gia đình. Phân công việc nhà hợp lý sẽ giúp mỗi thành viên trong gia đình hiểu rõ trách nhiệm của mình và chia sẻ" - chị Thúy Hạnh nói.
ThS - chuyên gia tâm lý Nguyễn Thị Minh Trang cho rằng trong nhiều gia đình Việt Nam, đàn bà là phải chăm sóc nhà cửa vẫn tồn tại như một chuẩn mực và rất nhiều phụ nữ không phản đối điều đó. Họ tự hào khi mâm cơm được chồng con khen ngon, nhà cửa gọn gàng, sạch đẹp. Nhưng đằng sau niềm vui chăm chồng, nuôi con, lại là sự mệt mỏi, thậm chí kiệt sức.
Sự ôm đồm không tự nhiên sinh ra, nó là kết quả của trách nhiệm, tình thương và đôi khi là tâm lý muốn mọi thứ phải hoàn hảo. Cũng chính từ đây, áp lực dồn nén, dẫn đến stress, kiệt sức, mất ngủ và thậm chí trầm cảm. "Phụ nữ không cần và không nên lúc nào cũng phải thể hiện giỏi việc nước, đảm việc nhà. Bởi bất cứ ai cũng có giới hạn, có mệt mỏi và mong muốn được chia sẻ, thấu hiểu" - chuyên gia tâm lý Nguyễn Thị Minh Trang nhấn mạnh.
Đồng quan điểm, chuyên gia tâm lý Trần Hiền Mai gợi ý cân bằng công việc và gia đình không phải là mục tiêu ai cũng đạt được ngay lập tức. Đó là hành trình dài mà mỗi phụ nữ phải tự tìm lời giải phù hợp nhất với mình. "Xã hội hiện đại đã mở rộng cánh cửa cho phụ nữ phát triển bản thân nhưng điều họ cần hơn là sự chia sẻ của gia đình, sự thấu hiểu của người bạn đời, sự tôn trọng của xã hội và đặc biệt là sự bao dung với chính mình để luôn cảm thấy bình yên trong hành trình đó" - bà Hiền Mai nói.
Chăm sóc sức khỏe tinh thần
Theo chuyên gia tâm lý Trần Hiền Mai, nhiều phụ nữ chịu đựng vì sợ bị đánh giá là bất tài trong công việc hoặc không biết làm vợ. Nhưng hôn nhân là sự hợp tác, không phải gánh nặng một phía; sự nghiệp muốn phát triển cũng cần có thời gian để sáng tạo. Nếu có biểu hiện stress kéo dài, phụ nữ cần tìm đến chuyên gia tâm lý hoặc bác sĩ thay vì cam chịu. Đọc sách, đi bộ, nghe nhạc, trang điểm, gặp bạn bè..., những khoảnh khắc đó giúp phụ nữ tái tạo năng lượng.